Als we vanaf Hulst richting Clinge rijden, horen we bij de Statenboomweg de eerste schoten. Bij Schietvereniging De Schutterij is een wedstrijd zwartkruitschieten gaande. De historische wapens doen ons denken aan het Wilde Westen. Rook, knallen én gezelligheid zijn de ingrediënten van de middag. Groôs keek, met oorkappen op, haar ogen uit.
Historische wapens bewonderen
“Een kaartje kopen? Loop maar gewoon door hoor. Leuk dat je komt kijken!” In de kantine bespreken een aantal schutters hun score van de dag. Ze doen bij Schietvereniging De Schutterij in Clinge mee aan de ‘Openwedstrijd Nederland-België’. Ze hebben hun historische wapens opgepoetst. We zien veel geweren met lange lopen, rijk versierde pistolen en revolvers. Er zijn maar weinig replica’s bij. Een van de mannen haalt een robuust geweer tevoorschijn. De anderen verzamelen zich eromheen. De schutters zijn niet alleen heel gezellig, maar ook erg nieuwsgierig van aard. Alle wapens worden goed bekeken én bewonderd. “Hier, deze moet je eens vasthouden. Dan heb je een beetje een idee hoe dat is.” Met moeite houden we het geweer omhoog. Het is loodzwaar. En prachtig. We laten het schieten voor de zekerheid aan de eigenaar over.
“Hé, er zit een klein beestje op je kaart!” De schutter naast hem lacht. “Die is zo weg hoor.”
Een hoop rook én geknal
Door het raam in de kantine kijken we op de 25 en 50 meter baan. Als er wordt geschoten, komt daar een hoop rook én geknal bij kijken. Dat willen we natuurlijk van dichtbij zien. Oorkappen op en naar buiten. Bij de baan kijkt iemand door zijn telescoop naar de wedstrijdkaarten. “Hé, er zit een klein beestje op je kaart!” De schutter naast hem lacht. “Die is zo weg hoor.” Ze krijgen een half uur de tijd voor 13 schoten. “Dat is niet lang, maar het is goed te doen. De 10 beste schoten tellen mee. Die vormen samen je score. Alleen degenen met een score in de 90 vallen in de prijzen.” De schutter kijkt naar z’n kaart. “Dat zit er voor mij vandaag niet in, maar het is wel heel leuk om te doen.” Zijn buurman schiet nog maar 5 maanden met een historisch wapen, zelf heeft hij al jaren ervaring met zwartkruitschieten. De meeste mannen – we zien vandaag geen vrouwelijke schutters – komen uit Nederland. Van Westkapelle tot Rotterdam. Ook doen een aantal Belgen mee. We snappen dat ze het half uur goed nodig hebben. “Soms weigert een wapen en moet je het leeghalen en opnieuw laden. Dat kost best wat tijd. Ook moet je na het schieten je wapen altijd goed schoonmaken. Anders gaat het een volgende keer stroef of helemaal niet.”
Couscous als opvulmiddel
Een Vlaamse schutter herlaadt een groot geweer. Hij giet een buisje zwartkruit in het wapen en daarna wat couscous. We kijken nog eens goed. Het is echt couscous. Een schutter naast ons legt uit: “Vroeger vulden ze de hulzen helemaal met zwartkruit, maar dat geeft een enorme klap. Schutters van nu testen hoeveel kruit ze echt nodig hebben voor een goed schot. Voordat de kogel erin gaat, vullen ze de ruimte op met bijvoorbeeld griesmeel. Dat is lekker goedkoop.” Als de Vlaming klaar is met zijn serie, schieten we hem aan. “Waarom ik couscous gebruik?” Hij denkt even na. “Daar heb ik eigenlijk niet echt een rationele reden voor. Je probeert eens wat uit. Ik heb het idee dat ik door de couscous minder spreiding op de kaart heb. Ik schiet alles dichter bij elkaar, heb mooie groepjes.” Hij kijkt eens goed naar zijn handschoenen. “Ja, het geeft wel wat meer rommel.”
Anekdotes van schietverenigingen
Het gesprek met de Vlaamse schutter zorgt voor een reeks anekdotes bij de andere mannen. Eén van de leden van De Nederlandse Kanonniers Vereniging herinnert zich een schutter die een keer zonder griesmeel zat. “Hij keek in zijn keukenkastjes en vond daar knoflookpoeder. Dat heeft hij meegenomen naar de vereniging. Het werkte prima, maar de lucht was niet te harden! Toen ik later thuiskwam vroeg m’n vrouw of ik soms nog bij de Chinees was gaan eten. Ik stonk een uur in de wind.” Een andere Zeeuwse schutter vertelt over een winterwedstrijd. “Het was toen zó ontzettend koud. Als de baancommandant de kaarten ging verwisselen, knerpte het bevroren gras onder z’n voeten. Iedere keer als je geschoten had, warmde je je handen op aan de loop van je geweer!”
“Het schieten geeft me veel rust.”
Ontspannen sfeertje
Bij de wedstrijd in Clinge helaas geen kanonnen. We spreken een ander lid van dezelfde club. Hij is een van de jongere schutters vandaag. “We zijn een landelijke vereniging en schieten onder andere in Clinge, Reimerswaal en Limburg. Er hangt altijd een heel relaxte sfeer. Als we bijvoorbeeld tegelijk afvuren en bij iemand gaat het kanon niet af, dan staan er gelijk twee anderen bij om te helpen. Het schieten geeft me veel rust. Als ik na een lange en zware schooldag thuiskom en een beetje baal, dan ga ik vaak met m’n vader naar de schietvereniging. Het is heel ontspannend. Je bent niet alleen bezig met het wapen, maar bijvoorbeeld ook met je houding en je ademhaling.” We kijken nog even op het grasveld naast de baan. Daar zijn ze bezig met kleiduiven schieten. Fietsers stappen af en kijken naar de schutters. Een aantal voorbijgangers nemen plaats aan de picknicktafel. Ook wij gluren nog een tijdje mee om vervolgens onder de indruk terug te rijden naar Zuid-Beveland