In de schaduw van de Grote Kerk en de Heilige Maria Magdalena Kerk vind je het Historisch Museum De Bevelanden. Voorheen een klooster vol weeskinderen, nu een mooi en authentiek museum gevuld met topstukken. Van sieraden en wapens tot bodemvondsten, merklappen en de typische Zeeuwse klederdracht. Je bent hier wel even zoet! Een kleine rondleiding door Groôs door het pand in Goes.
Vitrines vol antieke sieraden
Bij de ingang van het museum word je hartelijk ontvangen door enthousiaste vrijwilligers. De dames van vandaag komen niet oorspronkelijk uit Zeeland, maar zijn absoluut verliefd geworden op de provincie. “Ik ga hier nooit meer weg hoor!” Bij de kassa vind je het Museumcafé. Even geen zin in een bolus bij de koffie? Ze serveren ook lekkere petit-fours. Vanuit het cafégedeelte loop je een lange gang in, het begin van het museum. Het plafond bestaat uit zware houten balken, onder je voeten grote tegels waar ooit de weeskinderen netjes achter elkaar liepen. Naast je een rij vitrines vol antieke sieraden en zilveren voorwerpen. Prachtige gouden dopringen, een bestekkoker van roggehuid en zilver, halssnoeren met koraal en pareltjes, een bijzondere Katholieke trouwring, rouwsieraden en de iconische Zeeuwse bol-, cantille- en filigrainspelden waarmee het oorijzertje in de muts werd vastgezet. Een snoepwinkel voor wie van antieke sieraden en gebruiksvoorwerpen houdt. Aan het einde van de gang duiken we de Museumwinkel in. Ook een aanrader!
Met Man en Macht
Op zoek naar de man met 6 vingers en de man met 4 ogen.
De eerste grote ruimte in het museum lijkt wel de keuken van het voormalige klooster. Onder de oude schouw hangt een kaart van de Bevelanden. De rest van de ruimte is gevuld met wapens zoals bogen, kostuums en enorme schilderijen van burgerwachten en schutterijen. De verdedigers van de stad, uit andere tijden. Schutters waren aanzienlijke heren. Denk aan burgemeesters en wethouders. Arme mensen kregen geen geweer. Dat werd gezien als gevaarlijk. Eens waren er wel 17 van deze levensgrote schilderijen. Nu weten we helaas maar van 6 schilderijen waar ze zich bevinden, 4 daarvan in dit museum. Ons oog valt op een bijzondere schaal in de vitrine: een ‘plooischotel’. Vaak gebruikt om mee te pronken, maar soms ook echt om er eten op te presenteren. Gaaf om in het echt te zien, omdat deze staat afgebeeld op een van de schilderijen uit 1665. Daarna zoeken we een tijdje naar de ‘man met 6 vingers’. Foutje van de schilder of zag hij er destijds echt zo uit? Er wordt gezegd dat de man trots was op zijn extra vinger en deze daarom prominent in beeld wilde hebben. Als je goed kijkt vind je ook nog een man met 4 ogen. Dat heeft te maken met een overschildering.
“Op z’n boers of op z’n burgers”
Streekdracht uit Noord- en Zuid-Beveland van de laatste 150 jaar.
We zien bordjes met daarop ‘Zeeuws meisje’ en besluiten de route te volgen. Eenmaal op zolder van Historisch Museum De Bevelanden opent een compleet nieuwe wereld. In het donker staan prachtige Zeeuwse outfits uitgestald. Het is de streekdracht uit Noord- en Zuid-Beveland van de laatste 150 jaar. Zowel Protestants als Katholiek, daar zitten duidelijke verschillen in. Van een sober geheel tot kleurrijke en rijkversierde stukken. Heel bijzonder is het bruinoranje jak met zwart kraalgalon uit Noord-Beveland. Van gekleurde jakken zijn er namelijk maar weinig bekend. Extra gaaf is dat de outfits compleet zijn. Je ziet bijvoorbeeld naast de jurken beugeltasjes met daarin naaigerei en verschillende sieraden. Bij de kleding voor de man ligt een houten ‘paerdemes’ met schede en daarbij een sigarenkoker en een aantal –pijpjes uitgestald. Achterin de ruimte, pas op voor je hoofd vanwege de lage balken, draait een ietwat verouderde video. Niet erg, want de interviews met de boerinnen blijven geweldig om naar te luisteren. Ze vertellen uitgebreid over hoe ze ‘op z’n boers’ of ‘op z’n burgers’ waren gekleed. En, hoe ze stiekem van hun spaarcenten een dure jas of jurk kochten. Iets dat hun ouders kwaad maakte, de meisjes moesten namelijk in het Zeeuws blijven
Foto’s Mel van Zweeden